ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ 194 ΑΘΗΝΑ: 2- 12 - 2014
ΠΡΟΣ: Ειδικό Γραμματέα του Σ.ΕΠ.Ε
κ. Κωσταντίνο Πανταζή
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΘΕΜΑ: Παρατηρήσεις επί του εγχειριδίου Διαδικασιών «Συστήματος Υγιεινής καιΑσφάλειας του ΥΕΘΑ» (ΣΥΑ/ΥΕΘΑ)
ΣΧΕΤ: α. Εγχειρίδιο Διαδικασιών «Συστήματος Υγιεινής και Ασφάλειας»(ΣΥΑ/ΥΕΘΑ)
β. Π.Δ. 17/1996
γ. Ν. 3850/2010, ΦΕΚ 84/Α/02/06/2010
δ. Ν. 1568/1985, ΦΕΚ 177/Α/18-10-85
ε. Π.Δ. 135/2014
Αξιότιμε κύριε Ειδικέ Γραμματέα του Σ.ΕΠ.Ε.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας τα έτη 2006 και 2007, για πρώτη φορά στην ιστορία των Ενόπλων Δυνάμεων, παρεμβαίνει σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Σ.Υ.Α.), (κατ΄ εκτίμηση των συντακτών του) το οποίο περιλαμβάνει διαδικασίες βασισμένες σε διεθνή αναγνωρισμένα πρότυπα διαχείρισης (OHSAS 18001-ΕΛΟΤ 1801).
Στο Σύστημα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Σ.Υ.Α.) του ΥΠ.ΕΘ.Α. προκύπτουν σοβαρά ζητήματα παρερμηνειών, καθως χρησιμοποιούνται ασαφείς εκφράσεις που σε συνδυασμό με ορισμένες διαδικασίες που ορίζονται, προκαλούν διχογνωμίες και σύγχυση στην εφαρμογή τους, σε σχέση πάντα με την ισχύουσα νομοθεσία.
Επίσης σε ορισμένους Υπηρεσιακούς παράγοντες των Ενόπλων Δυνάμεων, δόθηκε η λανθασμένη εντύπωση ότι η εφαρμογή των διαδικασιών του Σ.Υ.Α. είναι αρκετή, ώστε να τους απαλλάσσει από την τήρηση της Νομοθεσίας, καλλιεργώντας ταυτόχρονα την πεποίθηση στους Διοικούντες ότι το ΣΥΑ θα εφαρμοστεί ως Προεδρικό Διατάγματα δυνάμει της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 30 του Ν.1568/1985, με στόχο την απαγκίστρωση από τους ελέγχους του Υπουργείου Εργασίας και με σκοπό την επιτήρηση των χώρων εργασίας του ΥΕΘΑ μόνο από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του ΥΕΘΑ.(ελεγχόμενος και εκλεχτής να είναι τι ΥΕΘΑ)
Η ισχύουσα Νομοθεσία περί υγείας και ασφάλειας της εργασίας, είναι δεσμευτική στην τήρηση της από όλους τους εργοδότες της χώρας μας, είτε είναι Ιδιώτης είτε είναι Δημόσιος Φορέας (Υπουργείο κλπ.). Οι εργασιακοί χώροι του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας είναι αναπόσπαστο κομμάτι των εργασιακών χώρων της χώρας μας, ιδιαιτέρως σε αυτούς που εργάζεται και πολιτικό προσωπικό.
κύριε Ειδικέ Γραμματέα
Η Ε.Ε. της Π.Ο.Τ.Κ.Ε - ΥΕΘΑ επιθυμεί να σας ενημερώσει για ορισμένα θέματα, περί του Εγχειριδίου Διαδικασιών «Συστήματος Υγιεινής και Ασφάλειας» (ΣΥΑ/ΥΕΘΑ), τα οποία κατά την γνώμη μας άπτονται των αρμοδιοτήτων σας.
Συγκεκριμένα:
1. Στην εισαγωγή του το OHSAS 18001:2007 / ΕΛΟΤ 1801:2008. αναφέρει ότι « Η συμμόρφωση με το πρότυπο αυτό δεν αποτελεί αιτία εξαίρεσης από νομικές
υποχρεώσεις ». Θεωρούμε λοιπόν ότι στην εισαγωγή του εγχειριδίου ( ΣΥΑ ) πρέπει να αναφερθεί η παραπάνω διατύπωση. Έτσι δεν θα υπάρχει κίνδυνος παρερμηνείας ή άλλων
σκοτεινών σημείων, δίνοντας την κατεύθυνση στους εμπλεκόμενους φορείς ότι η εφαρμογήτης Νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία είναι δεσμευτική.
2.Υπάρχει ασάφεια στο ΣΥΑ-01/4.5.1/Δ-01 η παρ. 6.4 βιβλίο υποδείξεων Τεχνικού Ασφαλείας καθώς και στην παρ. 6.5 Ιατρική παρακολούθηση όπου πρέπει να συμπεριληφθούν τα οριζόμενα από τα άρθρα 14 και 17 του Ν.3850/2010 και των άρθρων 6 και 9 του Ν.1568/1985.
α) Να τηρεί ειδικό βιβλίο ατυχημάτων στο οποίο να αναγράφονται τα αίτια και η περιγραφή του ατυχήματος και να το θέτει στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποτροπή επανάληψης παρόμοιων συμβάντων, καταχωρούνται στο ειδικό βιβλίο των άρθρων 14 και 17 του Ν.3850/2010.
β) Να τηρεί κατάλογο των εργατικών ατυχημάτων που είχαν ως συνέπεια για τον εργαζόμενο ανικανότητα εργασίας μεγαλύτερη των τριών εργάσιμων ημερών.
3.Στο εγχειρίδιο ΣΥΑ-01/4.4.1/Δ-01 στην παρ. 3.5.2 όπου γίνεται αναφορά για τον ορισμό του Τεχνικού Ασφαλείας καθώς και παρ. 3.5.3 για τον Ιατρό Εργασίας, είναι επιβεβλημένο να διαμορφωθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 9, 10, 11, 12, και 13 του Ν.3850/2010. Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να θέσουμε υπόψη τον προβληματισμό που μας δημιουργεί το πρόσφατο Π.Δ. 135/2014 για τον ορισμό και ένστολων Τεχνικών Ασφαλείας στους χώρους εργασίας του ΥΕΘΑ.
Ο ορισμός ένστολου στα καθήκοντα του Τεχνικού Ασφαλείας, μας προβληματίζει για το πώς μπορεί να εξασφαλιστεί η ηθική ανεξαρτησία του για την εκτέλεση των καθηκόντων του, αλλά και πως μπορεί να διασφαλιστεί η ελεύθερη βούληση ενός ένστολου για την ανάληψη ή όχι των καθηκόντων του Τεχνικού Ασφαλείας. (άρθρο 7, παρ. 4 του Ν. 1568/85), καθως στην παρούσα περίπτωση δεν έχουμε μια απλή σχέση εργασίας τεχνικού ασφαλείας με εργοδότη (Στρατιωτικού Τεχνικού Ασφαλείας και Στρατιωτικής ηγεσίας).
4.Υπάρχει ασάφεια στο εγχειρίδιο ΣΥΑ-01/4.5.2/Δ-01 στην παρ. 3.1.2, που αφορά την ενημέρωση των αρμοδίων υπηρεσιών της Πολιτείας για τα ατυχήματα – συμβάντα.
Δεν ορίζεται σαφή διαδικασία, δηλαδή δεν διασαφηνίζονται αυτά που ορίζονται από τις παρ.2 παρ.6 και παρ.8 του άρθρου 43 του Ν.3850/2010 και αφορούν την αναγγελία στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας και στις αρμόδιες υπηρεσίες των ασφαλιστικών οργανισμών στις οποίες υπάγεται ο εργαζόμενος, εντός 24 ωρών.
Να σημειωθεί ότι πρέπει να αναγγελθούν στις αρμόδιες Επιθεωρήσεις Εργασίας ΟΛΑ τα Εργατικά Ατυχήματα και εφόσον πρόκειται περί σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου, να τηρεί αμετάβλητα όλα τα στοιχεία που δύνανται να χρησιμεύσουν για εξακρίβωση των αιτίων του ατυχήματος.
5.Έχοντας πάντα ως αιχμή την κείμενη ελληνική νομοθεσία σας ενημερώνουμε ότι η διαδικασία η οποία αναγράφεται στο ΣΥΑ-01/4.5.4/Δ-01 στην δεύτερη υποπαράγραφο της παραγράφου 6.2.2.1 Εξωτερικές επιθεωρήσεις, δεν είναι νομικά κατοχυρωμένη.
Άλλωστε η πολυετής και δοκιμασμένη κείμενη ελληνική νομοθεσία, ορίζει τα ακόλουθα:
α) Στο άρθρο 12 του Ν.1568/1985.
Ορίζεται ότι ο παρεμποδίζων την είσοδο των οργάνων του Υπουργείου Εργασίας στους τόπους εργασίας κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους, ως και ο υπόχρεος προς παροχή στοιχείων ή πληροφοριών εργοδότης, διευθυντής της επιχείρησης ή εκπρόσωπος που αρνείται την παροχή αυτών των στοιχείων και πληροφοριών ή παρέχει ψευδείς πληροφορίες ή στοιχεία τιμωρείται κατά το άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα».
β) Στο άρθρο 31 του Ν.1568/1985 ορίζεται ότι:
Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να παρέχουν, αν τους ζητηθούν, όλα τα στοιχεία και πληροφορίες για την παραγωγική διαδικασία και τις χρησιμοποιούμενες ύλες που έχουν σχέση με την υγιεινή εργασίας και την ασφάλεια των εργαζομένων, στα αρμόδια σύμφωνα με το άρθρο 30 του νόμου αυτού, όργανα ελέγχου και στο γιατρό τον αρμόδιο για την επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων.
Η επιχείρηση κατά την παροχή των στοιχείων και πληροφοριών οφείλει να διευκρινίζει ποια απ' αυτά αποτελούν απόρρητο της επιχείρησης.
Τα αρμόδια όργανα ελέγχου, για την εφαρμογή των διατάξεων του νόμου αυτού και των πράξεων που εκδίδονται σε εκτέλεσή του, είναι υποχρεωμένα να τηρούν εχεμύθεια για τα επαγγελματικά απόρρητα των επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων που περιέρχονται σε γνώση τους κατά τον έλεγχο.
Από τα ανωτέρω, που αποτελούν τμήμα της κείμενης ελληνικής νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων, εξάγεται το συμπέρασμα ότι τα όργανα της Πολιτείας έχουν το δικαίωμα να εισέλθουν στην επιχείρηση τους απρόσμενα για έλεγχο.
Άλλωστε είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος που διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων.
Προβληματισμό όμως, μας δημιουργεί η πρακτική που ακολουθείται, στους χώρους εργασίας του ΥΕΘΑ. Πιο συγκεκριμένα , ο έλεγχος από τα αρμόδια όργανα της Υπηρεσίας σας, πρέπει να γίνεται με προηγουμένη προειδοποίηση της ελεγχόμενης υπηρεσίας του ΥΕΘΑ, προφασιζόμενοι την ασφάλεια και την ιδιαιτερότητα των εγκαταστάσεων ΥΕΘΑ.
6.Στο εγχειρίδιο ΣΥΑ-01/4.3.1/Δ-01 και στην παρ. 6.2.4.4.6. που αφορά τις γραπτές εκτιμήσεις επικινδυνότητας γίνεται αναφορά σε χαρακτηρισμό σε χώρο εργασίας ως μικρότερης επικινδυνότητας (π.χ. γραφεία), ενώ σύμφωνα με την κείμενη ελληνική νομοθεσία και συγκεκριμένα στο άρθρο 43 του Ν.3850/2010 παρ.1 δεν εξαιρείται κανένας χώρος εργασίας.
7. Στο εγχειρίδιο ΣΥΑ-01/4.5.4/Δ-01 στην παρ. 6.2.2 που αφορά τις Εξωτερικές Επιθεωρήσεις δεν γίνεται αναφορά για παράσταση των εκπροσώπων των εργαζομένων κατά τις επισκέψεις και τους ελέγχους που διεξάγει η αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας.
Η κείμενη ελληνική νομοθεσία αναφέρει σαφέστατα, στο Ν.3850/2010 στο άρθρο 46 παράγραφος 6 την παρουσία των εκπροσώπων των εργαζομένων καθώς επίσης και την δυνατότητα που έχουν να διατυπώσουν τις παρατηρήσεις τους .
Στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, οι εργαζόμενοι έρχονται αντιμέτωποι με εργασιακές συνθήκες που επιδρούν δυσμενώς στην υγεία τους και καθιστούν ανθυγιεινή την εργασία, είτε λόγω της φύσης της ίδιας της εργασίας, είτε λόγω του χώρου όπου αυτή διεξάγεται είτε σε συνάρτηση και με το χρόνο έκθεσης τους σε αυτές .
Συνεπώς θεωρούμε ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΟ τον έλεγχο της εφαρμογής της υφιστάμενης Νομοθεσίας από τα αρμόδια όργανα της πολιτείας δηλαδή το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ).
Επίσης θεωρούμε τους ελέγχους αυτούς επιβεβλημένους, γιατί πραγματοποιούνται από αρμόδιο προσωπικό που είναι ανάλογα εκπαιδευμένο.
Παράλληλα οι παρατηρήσεις οι οποίες προκύπτουν από τους ελέγχους σε κάθε περίπτωση είναι προς την βελτίωση μιας κατάστασης η οποία εγκυμονεί κίνδυνο για την Υγειά και την Ασφάλεια του συνόλου του προσωπικού.
Είναι πασιφανές, ότι οι οιεσδήποτε εγγραφές παρατηρήσεις των υπηρεσιών σας, είναι το κυριότερο μέτρο και τρόπος πίεσης προς την ηγεσία του Υ.ΕΘ.Α., για την βελτίωση των χώρων που ασκούμε τις δραστηριότητες μας αναβαθμίζοντας το ποσοστό ασφάλειας και υγείας.
Η Ε.Ε. της Π.Ο.Τ.Κ.Ε. -ΥΕΘΑ θεωρεί ότι η ποιότητα των συνθηκών εργασίας πρέπει να αποτελεί άμεση προτεραιότητα και κοινωνική ευθύνη, για αυτό πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι, δηλαδή υπηρεσιακοί παράγοντες και εργαζόμενοι, να έχουν σαφές πλαίσιο προκειμένου να τηρείται κατά γράμμα η ισχύουσα Νομοθεσία.
κύριε Ειδικέ Γραμματέα,
Για όλα τα παραπάνω θα παρακαλούσαμε να συναντηθούμε , προκειμένου να σας εκθέσουμε εκτενέστερα όλα τα ζητήματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων σας και αφορούν το σύνολο του Προσωπικού των εργαζομένων του Υ.ΕΘ.Α. και θα παρακαλούσαμε την συνδρομή σας για την επίλυση τους.
<<Αρμόδιος κ. Θωμάς Αλατεράς τηλ. 6955080107 Αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας>>
Με κάθε τιμή
Για την ΕΕ της ΠΟΤΚΕ-ΥΕΘΑ
Ο Πρόεδρος |
Ο Αντιπρόεδρος |
Ο Γεν. Γραμματέας |
Λ. Καράμπαρπας | Θ. Αλατεράς | Χ. Κοντζιάς |